در حالی که کشور ایران در جنگ جهانی اول مورد بمباران های شدید از سوی روسیه تزاری و انگلستان قرار گرفته بود و فقر ، بیماری و قحطی سراسر ایران را فرا گرفته بود و نیمی از جمعیت ایران در اثر بمباران های روسیه تزاری و انگلستان و بیماری های عفونی و گرسنگی از بین رفته بودند و مشروطه عملا زمین گیر شده بود و هر گوشه کشور در دست قدرت های محلی وابسته به انگلستان و روسیه و زمین داران بزرگ قرار داشت ، سرتیپ رضا خان سواد کوهی با ۲۰۰۰ نیروی قزاق و ۱۰۰ ژاندارم از تیپ همدان که در حوالی قزوین اردو زده بودند و با موافقت سرهنگ آیرون ساید فرمانده انگلیسی در ایران بسوی تهران حرکت کرد و در بامداد روز شنبه سوم اسفند سال ۱۲۹۹ خورشیدی تهران را با یک کودتای نظامی فتح کرد ۰
احمد شاه قاجار به فرح آباد گریخت و سپهدار رشتی » فتح اله اکبر « نخست وزیر به سفارت انگلیس پناه برد .
سرتیپ رضاخان فرمانده قزاق از سوی احمد شاه فرمانده کل قوا شد .
سید ضیا طباطبائی که همراه با سرتیپ رضا خان در کودتای ۱۲۹۹ شرکت داشت و از مهره های انگلیس بود از سوی احمد شاه به نخست وزیری برگزیده شد .
سید ضیا طباطبائی پس از شش ماه کنار رفت و سرتیپ رضا خان بفرمان احمد شاه قاجار نخست وزیر شد ، کابینه خود را تشکیل داد و فرماندهی کل قوا را نیز خود در اختیار گرفت .
در سال ۱۳۰۴ خورشیدی به پیشنهاد گروهی از نمایندگان مجلس تیمور تاش از مجلس شورای ملی درخواست نمود به حکومت قاجار بخاطر بی کفایتی پایان داده شود و سرتیپ رضا خان سردار سپه و نخست وزیر به پادشاهی بر گزیده گردد و مجلس با اکثریت آرا با پیشنهاد موافقت کرد ٫ چهار نماینده در رأی گیری شرکت نکردند ( یحیی دولت آبادی ، دکتر محمد مصدق ، تقی زاده تبریزی و موتمن الملک )
گروهی نیز رأی ممتنع دادند و مدرس با طرح مخالفت کرد ۰
در آذر ماه سال ۱۳۰۴ خورشیدی در مجلس موئسسان با تغییر بند های ۳۵ ، ۳۶ ، ۳۸ و ۴۰ متمم قانون اساسی مشروطه ، سرتیپ رضا خان به پادشاهی انتخاب شد و چند روز بعد سرتیپ رضا خان پهلوی بنام پادشاه مشروطه تاج گذاری کرد و به رسم آن زمان در برابر قرآن سوگند یاد کرد به قانون اساسی مشروطه وفادار بماند .
رضا شاه مستوفی الممالک را که چهار دوره نخست وزیر بود و از رجال سیاسی و از زمان مظفر الدین شاه مستوفی ( حسابدار کل ) بود و در مدت هفت سال زندگی و اقامت در اروپا پیشرفت های این کشورها را باچشم های خود دید بود به نخست وزیری برگزید .
رضا شاه به گفته مشهور خرابه ای را بنام ایران پس از پایان جنگ اول جهانی تحویل گرفت و در شانزده سالی که پادشاه قانونی نظام مشروطه بود امنیت را به کشور باز گردانید و با ارتباط با الیت و جامعه روشنفکری آن زمان مانند محمد علی فروغی ، حسین کاظم زاده مشهور به ایرانشهر ٫ تقی زاده تبریزی ، محمد تقی بهار ، دکتر علی اکبر سیاسی ، محمود افشار ، احمد کسروی ، عارف قزوینی ، مخبر الدوله هدایت ، دکتر محمد مصدق ، حسین علا و رهبران حزب تجدد » مستوفی الممالک ، یحیی دولت آبادی ، تیمور تاش و علی اکبر داور « ایده های مدرنیته برای ایران را به شرح زیر به اجرا گذاشت :
بنیان گذاری دانشگاه تهران ، ساخت راه آهن سراسری به پیشنهاد مستوفی که با مالیات قند و شکر مستوفی توانست بودجه ساخت راه آهن سراسری و راه آهن تهران به مازندران و پل ورسک را فراهم آورد ، ایجاد ارتش نوین و نیروی هوائی و دریائی ، ساخت تونل کندوان و ساخت جاده چالوس ، آزادی خرمشهر از دست شیخ خزعل ، ساخت وزارتخانه ها ، مدرن سازی تهران ، ایجاد خیابان پهلوی و درخت کاری آن ، تأسیس بانک سپه و بانک ملی و بانک مرکزی ایران ، ساخت موزه جواهرات سلطنتی ، ایجاد ثبت احوال و تولید شناسنامه برای مردم برای نخستین بار ، فرستادن دانشجو به اروپا برای ادامه تحصیل ، رفع حجاب زنان و گشودن پای زنان به فعالیت های اجتماعی و سیاسی ، ایجاد دادگستری مدرن با کوشش علی اکبر داور حقوق دان برجسته ، دستور کاوش های باستانی در تخت جمشید و پاسارگاد ، دستور طراحی و ساخت آرامگاه فردوسی و دعوت از ادیبان و ایران شناسان برای گشایش بارگاه فردوسی و ستایش از سخن ور توس ، تغییر نام پرشیا به ایران با یک بخشنامه به سفارت خانه ها ی کشور های خارجی در تهران ، ساخت آرامگاه سعدی ، حافظ ، خیام ، ساخت آرامگاه ابو علی سینا در همدان ٫ تاسیس کتابخانه بزرگ تهران ، ساخت موزه ملی تهران ، ایجاد حوضه نظام وظیفه برای سرباز گیری ، تاسیس مدرسه عالی نظام ، ساخت کارخانه اسلحه سازی ، ساخت فرودگاه مهر آباد ٫ ساخت بیمارستان هزار تخت خوابی در تهران ، گرفتن اوقاف از دست روحانیون ، حذف قدرت روحانیون از قوانین حقوقی و ازدواج و طلاق ٫ نصب تلفن خودکار در تهران و ده ها رفورم دیگر ۰
رضا شاه در دوران شانزده سال پادشاهی خود کشور بلازده ایران محاصره در بین قدرت های خارجی و روحانیون بنیاد گرا را از اسارت و بدبختی نجات داد و به جهانیان معرفی کرد و از آن پس کشور ایران در خاورمیانه و آسیا مانند نگین الماس درخشان و نام آور شد . و زمانی که رضا شاه بزرک به قرارداد نفت بین ناکس دارسی ثروت مند انگلیسی صاحب امتیاز قرارداد نفت در دوران قاجار اعتراض کرد ، دولت انگلستان به بهانه وجود ۲۰۰۰ افسر و نظامیان آلمان در زمان هیتلر در ایران با دسیسه رضا شاه خدمتگزار کشور و ملت را به تبعید در جزیره بد آب و هوای موریس و سپس به آفریقای جنوبی فرستاد و رضا شاه در تبعید بر اثر سکته قلبی از جهان رخت بر بست و رفت ولی امروز شاهد آن هستیم که جوانان میهن در جای جای ایران با فریاد » رضا شاه روحت شاد « از رضا شاه و خدمات او یاد می کنند ۰
کارنامه رضا شاه بزرگ در تمام زمینه ها نمره قبولی و عالی دارد ولی رضا شاه در سال های آخر سلطنت دموکراسی و حکومت قانون را بر حسب قانون اساسی مشروطه اجرا نکرد ولی در هر صورت پدر مدرنیته ایران کسی نیست جز رضا شاه بزرگ با تمام ایرادهائی که می شود به آن زنده یاد گرفت .
به گفته حافظ شیرازی :
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام ما
زنده باد زادی
زنده باد کشور و ملت ایران
مسئول روابط عمومی میثاق ایران مشروطه ( مام ) کاووس ارجمند
ششم آوریل ۲۰۲۵
